هیچ توجهی به کاخهای باشکوه هخامنشیان در حاشیه خلیج فارس نمی شود

یک باستان شناس پیشکسوت گفت: متاسفانه به هیچ یک از کاخهای هخامنشی حاشیه خلیج فارس که در شهرستان برازجان استان بوشهر واقع شده اند با وجود داشتن ارزشهای فراوان تاریخی توجه کافی نمی شود.

علی اکبر سرافراز در گفتگو با خبرنگار مهر با اعلام این مطلب تاکید کرد: هر سه کاخ هخامنشی "چرخاب"، کاخ "سنگ سیاه" که نزد اهالی به کاخ "نظر آقا" مشهور است و " کاخ بردک سیاه " در وضعیت مساعدی به سر نمی برند و حفاظتهای حداقلی هم از آنها صورت نمی گیرد.

این باستان شناس که خود کاخ چرخاب مربوط به کوروش پادشاه پرآوازه هخامنشی را از دل خاک برازجان بیرون آورده است در رابطه با نوع معماری به کار رفته در این کاخها اظهار داشت: براساس شواهد و اسناد به دست آمده معماری داخلی این سه کاخ وام گرفته از کاخ بزرگ و باشکوه آپادانا در شوش پایتخت اصلی هخامنشی بوده است.

کاخ بردک سیاه که کاخ زمستانی داریوش بزرگ هخامنشی بوده است در نزدیکی خلیج فارس 33 سال پس از سر برآوردن از دل خاک این روزها به دلیل عدم محافظت و سهل انگاری در حال نابودی تدریجی است. این بنای هخامنشی پس از این همه مدت که از دل خاک بیرون آمده هیچگاه به اندازه ای که شایسته یک بنای معماری مربوط به بیش از دو هزار سال قبل باشد مورد توجه قرار نگرفته است.

علاوه بر این، کاخ چرخاب نیز که از کاخهای زمستانی کوروش هخامنشی بوده و تنها و یا حداقل اصلی ترین سند معماری است که ثابت می کند خلیج فارس از دوران باستان متعلق به ایرانیان است در برازجان و به فاصله 20 کیلومتری از این آبهای نیلگون بدون محافظت رها شده و به دلیل آب و هوای شرجی و گرم در حال تخریب تدریجی است.

علی اکبر سرافراز با اشاره به وضعیت کاخ سنگ سیاه (نظرآقا) که به نسبت از دو کاخ دیگر بزرگتر است گفت: این کاخ که در حاشیه رودخانه است و بزرگی و عظمت کاخ شوش را داشت به دلایل نامعلومی تکمیل نشد و نیمه تمام ماند. پس از آن معماران هخامنشی تصمیم می گیرند در فاصله 30 کیلومتری کاخ کوچکتر و زیبای بردک سیاه را بسازند.

این باستانشناس تصریح کرد: در کاوشهای کاخ بردک سیاه کتیبه ای به دست آمد که بر روی آن جمله مبهم " بالای سر در است " حکاکی شده که هنوز معنی و مفهوم آن با توجه به عدم وجود سردر کاخ مشخص نشده است.

این کارشناس میراث فرهنگی با اشاره به لزوم توجه بیشتر به این بناهای پر ارزش تاریخی که چیزی از کاخهای شوش و تخت جمشید کم ندارد گفت: حداقل باید یک مراقبت کارشناسی شده از این کاخها صورت می گرفت تا پایه ستونهای آن در معرض گرما، باران و رطوبت هوا و همچنین کشت و زرع کشاورزان محلی و کندوکاوهای حفاران غیر مجاز تخریب نمی شد.
به گفته برخی از کارشناسان باستان شناسی جلگه برازجان در دوره هخامنشی اهمیت فراوان داشته و علت آن نیز این بوده که ایران در دوره هخامنشی صاحب نیروی دریایی شد و توانست از راه دریا به تجارت و کشورگشایی بپردازد.

علت انتخاب این جلگه نزدیکی آن به خلیج فارس و در پی آن تسلط بر راههای تجاری منطقه و تحت نظر داشتن آبراهه های جنوبی از لحاظ سیاسی و اقتصادی بوده است. تمامی این مسائل وسیله برپایی کاخهایی را در این منطقه فراهم آورده است.