دریای فارس

در مروج الذهب و معادن الجوهر

دانلود کامل پژوهش

گذری بر پیشینه مسعودی
مورخ کتاب مروج الذهب و معادن الجوهر

ابوالحسن علی بن حسین مسعودی٬ مورخ و جغرافیدان بزرگ اسلامی در اواخر قرن سوم هجری٬ احتمالا حدود سال 280 قمری در بغداد متولد شد.شور و شوق دانش اندوزی او را از اوان جوانی به سیر و سفر در سرزمینهای اسلامی کشاند.عراق و ایران و مصر و سوریه و فلسطین و ارمنستان و هند و سیلان و عمان و سواحل شرقی آفریقا را تا زنگبار و احتمالا ماداگاسکار زیر پاگذاشت.حتی از چین و مالزی هم دیدار کرد. ظاهرا جز اندلس(اسپانیا) و غرب آفریقا تمام سرزمینهای اسلامی را سیاحت کرده است. سرانجام در سال 336 قمری در مصر مقیم شد و در جمادی الثانی 345 در شهر فسطاط مصر درگذشت. مسعودی خود در کتابهایش بارها به این سیر و گشت ها اشاره کرده است.در کتاب مشهور مروج الذهب می نویسد:

"اگر در این باب تقصیری رفته یا غفلتی شده پوزش میخواهم که خاطر ما به سفر و بادیه پیمایی به دریا و خشکی مشغول بود تا به دایع ملل را به مشاهده و اختصاصات اقالیم را به معاینه توانیم دانست"

ابن جمهره در کتالب مجهرة الانساب العرب، وی را شیعه مذهب دانسته که مهمترین دلیل شیعه بودن وی را دو کتاب مروج الذهب و التنبیه و الاشراف دانسته‌اند که عقاید وی را کاملا آشکار می‌کند.

ایشان در طی مسافرتهایش با بسیاری از دانشمندان و علمای معاصر خود، حشر و نشرهایی داشته و از محضر آنها بهره‌ها برده تا جائیکه یکی از مورخان و جغرافیدانهای بزرگ اسلامی گشته که محمد بن جریر طبری مورخ و محدث مشهور، ابوبکر صویل مورخ و ادیب، ابن درید نحوی و شاعر و ابوبکر انباری محدث، سنان بن ثابت بن قرة فیلسوف و دانشمند نمونه‌هایی از آنها می‌باشند علاوه بر اینها، با بزرگانی چون حسن بن موسی نوبختی متکلم شیعی، ابوعلی جبائی و ابوالقاسم بلخی از متکلمان معتزلی، ابوالحسن اشعری متکلم و بنیانگذار مکتب کلامی اشعری صحبتهایی داشته و یکبار نیز با محمد بن زکریای رازی پزشک و فیلسوف ایرانی بحثهایی به عمل آورده است

ادامه در دانلود...