قرارداد 1921

دانلود کامل قرارداد 1921

هشتم حوت 1299 هجري مطابق 26 فوريه1921 ميلادي
چون دولت ايران از يکطرف و دولت جمهوري اتحادي اشتراکي شوروي روسيه از طرف ديگر نهايت درجه مايل بودند که روابط محکم و حسنه همجواري و برادري در آتيه مابين ملتين ايران و روس برقرار باشد لهذا مصمم شدند که داخل مذاکره در اين باب شده و براي اين مقصود اشخاص ذيل را وکلاي مختار خود نمودند:

از طرف دولت ايران: عليقلي خان مشاورالممالک
از طرف دولت جمهوري اتحادي اشتراکي شوروي روسيه: که ارکي واسيليويچ چيچرين و لوميخائيلويچ کاراخان

وکلاي مختار پس از ارائه اعتبارنامه هاي خود که موافق قاعده و ترتيبات مقتضيه بوده در آنچه ذيلا ذکر مي شود توافق نظر حاصل نمودند.
فصل اول:
دولت شوروي روسيه مطابق بيانيه هاي خود راجع به مباني سياست روسيه نسبت به ملت ايران مندرجه در مراسلات 14 يانوار 1918 و 26 ايون 1919 يک مرتبه ديگر رسما اعلان مي نمايد که از سياست جابرانه که دولت هاي مستعمراتي روسيه که به اراده کارگران و دهاقين اين مملکت سرنگون شدند نسبت به ايران تعقيب مي نمودند قطعا صرف نظر مي نمايد.
نظر به آنچه گفته شد و با اشتياق به اين که ملت ايران مستقل و سعادتمند شده و بتوانند آزادانه در دارايي خود تصرفات لازمه را بنمايد دولت شوروي روسيه تمام معاهدات و مقاولات و قراردادها را که دولت تزاري روسيه با ايران منعقد نموده و حقوق ملت ايران را تضييع مي نمود ملغي و از درجه اعتبار ساقط شده اعلان مي نمايد.
فصل دوم:
دولت شوروي روسيه از سياست دولت هاي روسيه تزاري که بدون رضايت ملل آسيا و به بهانه تامين استقلال ملل مزبوره با ساير ممالک اروپا در باب مشرق معاهداتي منعقد مي نمودند که بالانتيجه منجر به استملاک آن مي گردد اظهار تنفر مي نمايد ، اين سياست جنايت کارانه را که نه تنها استقلال ممالک آسيا را منهدم مي نمود بلکه ملل زنده شرق را طعمه حرص غارتگران اروپايي و تعديات مرتب آنها قرار مي داد دولت شوروي روسيه بدون هيچ شرطي نفي مي نمايد.
نظر به آنچه گفته شد و مطابق اصول مذکوره در فصل اول و چهارم اين معاهده دولت شوروي روسيه استنکاف خود را از مشارکت در هر نوع اقدامي که منجر به تضعيف و محفوظ نماندن سيادت ايران بشود اعلان نموده و کليه معاهدات و قراردادهايي را که دولت سابق روسيه با ممالک ثالثي به ضرر ايران و راجع به آن منعقد نموده است ملغي و از درجه اعتبار ساقط مي داند.
فصل سوم:
دولتين معظمتين متعاهدتين رضايت مي دهند که سرحد مابين ايران و روسيه را مطابق تعيين کميسيون سرحدي 1881 تصديق و رعايت نمايند؛ ضمنا به واسطه عدم ميلي که دولت شوروي روسيه از استفاده از ثمره سياست غاصبانه دولت تزاري سابق روسيه دارد از انتفاع از جزائر آشوراده و جزائر ديگري که در سواحل ولايت استرآباد ايران واقع مي باشند ، صرف نظر کرده و همچنين قريه فيروزه را با اراضي مجاوره آن که مطابق قرارداد 28 ماي 1893 از طرف ايران به روسيه انتقال داده شده است به ايران مسترد مي دارد.
دولت ايران از طرف خود رضايت مي دهد که شهر سرخس معروف به سرخس روس يا سرخس کهنه با اراضي مجاور آن که منتهي به رودخانه سرخس مي شود در تصرف روسيه باقي بماند.
طرفين معظمين متعاهدين با حقوق مساوي از رودخانه اترک و ساير رودخانه ها و آب هاي سرحدي بهره مند خواهند شد و ضمناً براي تنظيم قطعي مساله انتفاع از آب هاي سرحدي و براي حل کليه مسايل متنازع فيهاي سرحدي و اراضي يک کميسيون مرکب از نمايندگان ايران و روسيه معين خواهد شد.
فصل چهارم:
با تصديق اينکه هر يک از ملل حق دارد مقدرات سياسي خود را بلامانع و آزادانه حل نمايد هر يک از طرفين متعاهدتين از مداخله در امور داخلي طرف مقابل صرف نظر کرده و جدا خودداري خواهد نمود.
فصل پنجم:
طرفين معظمتين متعاهدتين تقبل مي نمايند که:
(1) از ترکيب و يا توقف تشکيلات و يا دستجات (گروپ ها) به هر اسم که ناميده شوند و يا اشخاص منفرد که مقصود تشکيلات و اشخاص مزبوره مبارزه با ايران و روسيه و همچنين با ممالک متحده با روسيه باشد در خاک خود ممانعت نمايند و همچنين از گرفتن افراد قشوني و يا تجهيزات نفرات براي صفوف قشون و يا قواء مسلحه تشکيلات مزبوره در خاک خود ممانعت نمايند.
(2) به کليه ممالک و يا تشکيلات قطع نظر از اسم آن تشکيلات که مقصودشان مبارزه با متعاهد معظم باشد نبايد اجازه داده شود که به خاک هر يک از طرفين معظمتين متعاهدتين تمام آنچه را که ممکن است بر ضد متعاهد ديگر استعمال شود وارد نموده و يا عبور دهند.

(3) با تمام وسايلي که به آن دسترس باشد از توقف قشون و يا قواء مسلحه مملکت ثالث ديگري در صورتي که احتمال برود توقف قواء مزبوره باعث تهديد سرحدات و يا منافع و يا امنيت متعاهد معظم ديگر مي شود بايد در خاک خود و متحدين خود ممانعت نمايد.
فصل ششم:
طرفين معظمتين متعاهدتين موافقت حاصل کردند که هر گاه ممالک ثالثي بخواهند به وسيله دخالت مسلحه سياست غاصبانه را در خاک ايران مجري دارند يا خاک ايران را مرکز حملات نظامي بر ضد روسيه قرار دهند و اگر ضمنا خطري سرحدات دولت جمهوري اتحادي شوروي روسيه خودش نتواند اين خطر را رفع نمايد دولت شوروي حق خواهد داشت قشون خود را به خاک ايران وارد نمايد تا اينکه براي دفاع از خود اقدامات لازمه نظامي را به عمل آورد دولت شوروي روسيه متعهد است که پس از رفع خطر بلادرنگ قشون خود را از حدود ايران خارج نمايد.
فصل هفتم:
نظر به اينکه ملاحظات مذکوره در فصل ششم مي توانند همچنين در باب امنيت در بحر خزر مورد پيدا نمايند لهذا طرفين معظمتين متعاهدتين موافق هستند که اگر در جزء افراد بحريه ايران اتباع ثالثي باشند که از بودن خود در بحريه ايران براي تعقيب مقاصد خصمانه نسبت به روسيه استفاده نمايند دولت شوروي حق خواهد داشت که انفصال عناصر مضره مزبوره را از دولت ايران بخواهد.
فصل هشتم:
دولت شوروي روسيه انصراف قطعي خود را از سياست اقتصادي که حکومت تزاري روسيه در شرق تعقيب مي نمود و به دولت ايران نه از نقطه نظر توسعه اقتصادي و ترقي ملت ايران بلکه براي اسارت سياسي ايران پول مي داد اعلان مي نمايد.
بنابراين دولت شوروي روسيه از هر نوع حقوق خود نسبت به قروضي که دولت تزاري به ايران داده است صرف نظر کرده و اينگونه استقراض ها را نسخ شده و غيرقابل تاديه مي شمارد و همچنين دولت شوروي روسيه از تمام تقاضاهاي راجع به انتفاع از عوائد مملکتي ايران که وثيقه استقراض هاي مذکوره بودند صرف نظر مي نمايد.
فصل نهم:
دولت شوروي روسيه نظر به اعلان نفي سياست مستعمراتي سرمايه داري که باعث بدبختي ها و خون ريزي هاي بيشمار بوده و مي باشند از انتفاع از کارهاي اقتصادي روسيه تزاري که قصد از آنها اسارت اقتصادي ايران بوده صرف نظر مي نمايد.
بنابراين دولت شوروي روسيه تمام نقدينه و اشياء قيمتي و کليه مطالبات و بدهي بانک استقراضي ايران را و همچنين کليه دارايي منقول و غيرمنقول بانک مزبور را در خاک ايران به ملکيت کامل ايران واگذار مي نمايد.
توضيح آنکه در شهرهايي که مقرر است قونسولگري هاي روسيه تاسيس شوند و در آنجاها خانه هاي متعلقه به بانک استقراضي ايران وجود داشته و مطابق همين فصل منتقل به دولت ايران مي شود دولت ايران رضايت مي دهد که يکي از خانه ها را مجانا براي استفاده مطابق انتخاب دولت شوروي روسيه براي محل کونسولگري روسيه واگذار نمايد.

ادامه در دانلود...