نمکزدایی و تغییرات آبوهوایی خلیجفارس
تاریخ:۱۳۹۹/۰۲/۰۲

نمک زدایی و تغییرات آب و هوایی خلیج فارس
خلیج فارس به علت عمق کم، شوری آب، گرمی هوا و ارتباط محدود با آبهای آزاد جهان و مسائل ناشی از بهرهبرداری از منابع انرژی عظیم آن، بارندگی اندک، تاسیسات متعدد آب شیرینکن، تنوع زیستی ماهیان و آبزیان دیگر، دارای موقعیت بسیار ویژه ای است و اکوسیستم ویژه ای را تشکیل میدهد که به شدت آسیب پذیر است.
مطالعه جریانهای خلیج فارس به لحاظ تاثیراتی که در آب و هوای منطقه دارد از اهمیت خاصی برخوردار است. تغییر اقلیم و تاثیرات ناشی از آن مانند گرمایش جهانی، یکی از مسائل مطرح جهانی است. روند گرمایش جهانی یکی از مهمترین تغییرات آب و هوایی سده کنونی است که پژوهشگران در مقیاسهای منطقهای و سیارهای به آن پرداختهاند. تغییرات آب و هوایی یک چالش بزرگ زیست محیطی برای مدیریت منابع دریایی در آینده میباشد و دارای پیامدهای عمیقی برای اکوسیستمهای دریایی ساحلی و سیستمهای اقتصادی اجتماعی وابسته به آنها است. این تغییرات ساختار اکوسیستمهای دریایی و ساحلی را دگرگون خواهد کرد و به طور مستقیم بر آنها و جوامع انسانی تاثیر گذار است.
ارزیابیهای جدید از آب و هوای جهان نشان میدهد که درجه حرارت، سطح آب دریا و اسیدیته آن افزایش یافته و پایداری لایههای آب و اختلاط آنها نیز تحت تاثیر قرار گرفته است. تاسیسات آب شیرینکن یکی از چالشهای پیش روی برای میزان غلظت شوری آب است. از کل آبهای روی زمین ۹۷.۵٪ آبهای شور هستند و تنها ۲.۵٪ آب شیرین است. از دهه ۵۰ میلادی کشورهای دنیا از تاسیسات نمک زدایی جهت تولید آب شیرین مصرفی برای مصارف شرب،کشاورزی و صنعت استفاده کردهاند. تا سال ۲۰۱۸ حدود ۱۸۰۰۰ آب شیرین کن در دنیا ساخته شد. کویت برای اولین بار در سال ۱۹۵۱ تجهیزات نمک زدایی از آب شور را در مقیاس بزرگ راه اندازی کرد. ۴۸٪ از آب شیرینکنها در غرب آسیا و خلیج فارس استفاده میشوند و پژوهشگران برآورد کردهاند ۷ تا ۹٪ در سال به این مقدار افزوده میشود.
عربستان با ظرفیت بیش از 120 میلیون فوت مکعب ۲۴٪ کل عملیات آب شیرینکنی در جهان را انجام میدهد. بزرگترین آب شیرین کن دنیا فاز دوم کارخانه آب شیرین کن در جبل علی امارات قرار دارد. امروزه آب شيرينكنها، همچون تاسیسات نفتی برای کشورهای خاورمیانه اهمیتی استراتژیک دارند و نقش به سزايي در تامين آب شرب شهروندان در كشورهايی كه با مشكلات كمبود آب مواجه هستند، ايفا ميكنند. عربستان حدود ۳۴ تاسیسات آب شیرینکن دارد که ۲۵ تاسیسات در کنار دریای سرخ است و ۹ تاسیسات هم در خلیج فارس قرار دارد. درحال حاضر حدود ۱۲۰ کشور جهان از آب شیرین کن استفاده میکنند. به ازای هر لیتر آب شیرین شده ۱.۵ لیتر آب نمک سنگین با مواد شیمایی به خلیج فارس ریخته میشود که این مسئله حیات حیوانات دریایی خلیج فارس را تهدید میکند و خطری برای زنجیره غذایی تا انسانها بشمار میرود.
منبع: دانشگاه صنعتی توئنته در شهر انسخده هلند