شکستهای ژئوپلتیکی ترکیه در منطقه
تاریخ:۱۳۹۵/۰۸/۰۳

رویکرد تقابلی آنکارا به دلیل شکستهای ژئوپلتیکی در منطقه است
متن مصاحبه خبرگزاری تسنیم با مدیرعامل مرکز مطالعات خلیج فارس: ترکیه به دلیل شکستهای ژئوپلتیکی متعددی که متحمل شده، رویکرد تقابلی و تهاجمی را بهجای رویکرد تعاملی با همسایگان در پیشگرفته است.
«روزبه پارساپور»، مدیر عامل مرکز مطالعات خلیجفارس و عضو شورای عالی خلیجفارس در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، در خصوص اظهارات ضد ایرانی مقامات ترکیهای، با اشاره به اتهام زنی چاووش اوغلو و نعمان کورتولموش اظهار داشت: وزیر امور خارجه ترکیه در دیدار با عادل الجبیر همتای سعودی خود، ضمن متهم کردن ایران و روسیه به دخالت در امور کشورهای منطقه، از این دو کشور خواست نقش مثبتی در حل بحرانها ایفا کنند. معاون نخست وزیر ترکیه نیز ایران را به فرقه گرایی و قومیت گرایی متهم کرد.
وی در مقابل اتهامات مقامات ترکیه، عامل طولانی شدن بحران سوریه و عراق را دخالت آمریکا و متحدان منطقهای آن مانند ترکیه دانست و افزود: عامل اصلی طولانی شدن جنگ سوریه دخالت غیرقانونی ترکیه، عربستان و آمریکا در این بحران و حمایت از گروههای تروریستی بوده است. در حقیقت وزیر خارجه و معاون نخست وزیر ترکیه با فرار رو به جلو تلاش دارند خونهای به ناحق ریخته شده مردم سوریه و عراق را به گردن ایران و روسیه بیندازند؛ اما واضح و مبرهن است که روسیه و ایران با درخواست قانونی دولت سوریه و عراق و منطبق بر قوانین بینالمللی علیه تروریستهای چندملیتی در جنگ هستند.
مدیر عامل مرکز مطالعات خلیجفارس با ریشه یابی تنشهای بین تهران و آنکارا گفت: اگر ایران در ماههای نخست حمله گروههای تروریستی به عراق و سوریه وارد عمل نشده بود، امروز داعش در بسیاری از کشورهای منطقه برای خود خلیفه تعیین میکرد و زنان آنها را نیز برده جنسی کرده بود! ریشهیابی معاصر تنشهای موجود ایران و ترکیه، به تحولات چند سال اخیر منطقه بازمیگردد و نشان میدهد شخص اردوغان به دلیل شکستهای ژئوپلیتیکی متعددی که متحمل شده، رویکرد تقابلی و تهاجمی را بهجای رویکرد تعاملی با همسایگان در پیشگرفته است.
وی با توجه به تلاش ترکیه برای دخالت در عراق علیرغم مخالفتهای مقامات این کشور اشاره داشت: اردوغان این روزها بدون هیچگونه ملاحظه سیاسی و ادب دیپلماتیک میخواهد ارتش ترکیه را به بهانه عملیات آزادسازی موصل در این شهر مستقر کند تا به اهداف بلندمدت خود و گرفتن سهم از آینده عراق برسد. نماینده آیتالله سیستانی، نخستوزیر و رئیسجمهور عراق، نمایندگان مجلس، مقتدی صدر، نیروهای حشد الشعبی و سایر مقامات عراق همگی بارها نسبت به اشغال خاک عراق توسط ترکیه هشدار دادهاند و خواستار ترک فوری ارتش ترکیه شدهاند.
عضو شورای عالی مرکز مطالعات خلیجفارس با یادآوری نقش ترکیه در سقوط موصل عنوان کرد: صحبتهای توهینآمیز اردوغان به نخستوزیر عراق نشان میدهد اردوغان مصمم به حضور غیرقانونی خود در موصل است. این در حالی است که اگر به 2 سال پیش برگردیم، خواهید دید که سقوط موصل توطئهای بود که خود ترکیه نیز در آن مشارکت داشت. در واقع ترکیه با توجه به ادعای ارضی که طی 100 گذشته به موصل داشته، تلاش میکند کنترل این منطقه را در اختیار بگیرد.
وی سابقه توسعه طلبانه ترکیه را مانعی برای دخالت بیشتر این کشور در عراق ارزیابی کرد و گفت: مسئولان عراق با سابقه توسعهطلبانهای که از ارتش ترکیه دارند مصمم هستند مانع از دخالت این کشور شوند. گرایشهای نئوعثمانی گرایانه اردوغان در کلیت خود با شکست مواجه شده است و حال از طریق گردنکشی میخواهد جایی برای خود در بازی غرب آسیا باز کند. همهساله در مجلس ترکیه در اقدامی غیر دیپلماتیک برای کرکوک عراق بودجه نمادین مطرح میشود که نشان از جاهطلبی ارضی ترکیه دارد.
پارساپور صحبتهای اخیر اردوغان در خصوص اینکه نیازی به اجازه از عراق ندارد تا وارد خاک این کشور شود، هشدار به ایران، تروریست خواندن حزبالله لبنان و فرقهگرا نامیدن حشد الشعبی را نشان از جنون فکری اردوغان و از دست دادن مبنای عقلانی در حاکمیت ترکیه خواند و تأکید کرد: دور از ذهن نیست اگر مردم ترکیه و جهان مانع یاغیگریهای اردوغان نشوند، او همچون هیتلر میتواند منطقه و حتی جهان را به آتش بکشد. همانطور که امروز اردوغان به همراه متحد سعودی خود یکی از عوامل اصلی ویرانی عراق و سوریه، قتلعام 300 هزار شهروند سوریه و سرازیر شدن میلیونها آواره به اروپا محسوب میشود.
وی با اشاره به مخالفت مردم ترکیه با سیاستهای اردوغان اظهار داشت: بیشتر از نیمی از مردم ترکیه مخالف سیاستهای اردوغان هستند. حتی بر اساس نظرسنجی که بنیاد آمریکایی مارشال در ترکیه انجام داده است، بیش از 80 درصد مردم این کشور معتقدند که ترکیه نباید تا این اندازه در بحران سوریه دخالت میکرد؛ چراکه کشور خودشان مشکلات جدیتری دارد.
کارشناس مسائل غرب آسیا با ذکر نمونههایی از سیاستهای ضد ایرانی ترکیه گفت: روزنامه «دیریلیش پستاسی» ترکیه چند روز پیش نبرد ارتش عراق با داعش در موصل را کشتار مسلمانان و انتقام ایران از حکومت عثمانی در جنگ چالدران دانست که تهران از 502 سال پیش منتظر آن بوده است! و یا سخنان دولت باغچلى رئیس حزب حرکت ملى (گرگهای خاکسترى) ترکیه که موصل را شهر ترکمنها خواند و گفت که باید آن را تسخیر کنیم!
وی سیاستهای توسعه طلبانه ترکیه را زمینه ساز تزلزل جغرافیای کنونی این کشور توصیف کرد و یادآور شد: اظهارات فوق نشان از سیاستهای توسعهطلبی ارضی ترکیه دارد که در بلندمدت نهتنها حاصلی برای ترکیه نخواهد داشت، بلکه میتواند موجب تزلزل همین مرزهای فعلی ترکیه هم شود.
پیوند این مصاحبه در تسنیم